Пока крутится веретенышко

Лена Баянова, 2021

Истории сборника «Пока крутится веретенышко» и сказочные, и нет. В этих авторских сказках раскрывается значение казахских названий обыденных предметов быта и жизни степняков-кочевников. Многие из них несут в себе сакральный смысл и отражают древние верования наших предков. Только со временем истинный смысл слов стирается, как краски старого келима – ковра ручной работы. В ажекиных историях все казахские названия предметов, действий и обрядов имеют обязательный перевод с пояснением, так что эти сказки несут в себе не только развлекательный, но и познавательно-образовательный смысл. Не случайно рассказчиком выступает добрая и мудрая аже – бабушка, самая старшая женщина в доме. Ведь, прядение нити – удел женщин, которые уже никуда не спешат, нить жизни уже в ее руках, она ее прядет неустанно. Уже в древности вращение космоса уподоблялось вращению веретена, а аналог веретена – ось, проходящая через центр земли – центру мирового круговорота. Пока крутится веретено – прядется нить жизни.

Қырдағы киіз үйдің пайда болуы

Бағзы заманда жер бетінде дәулер өмір сүрген деседі. Олар бізге мүлде беймәлім, жер бетін топан су басқанға дейін өмір сүрген, мүмкін, ғаламшарымызға сол үлкен сумен, орасан зор кемелермен келген шығар? Ал ол уақытта кең даламыз теңіздің түбі болатын. Су кетті, сумен бірге алыптар да жойылды. Тек бірен-сарандары ғана қалып қойды. Ал қырда жаңа адамдар пайда болды: алыптарға қарағанда әрі кіші, әрі әлсіз, алайда көңілді және өсімтал.

Алыптардың көбі мұндай көршілерін қабылдағысы келмеді. Кіп-кішкентай болып, шуылдап, тарсылдатып, от жағып, аяққа орала беретіндерін жақтыртпады. Дегенмен, олардың арасындағы Қажы есімді дәу жаңа көршілеріне мейіріммен қарап, тіпті, қолынан келгенше қолғабыс етті. Олардың балаларын да жақсы көрді. Кей жерде аяушылық танытса, кей тұста қоректі қайдан табуға болатынын, малды қайда бағу керектігін айтып отырды. Ал кешке қарай кішкентай адамдардың қасына, от маңына жайғасып, әдемі, мұңлы және көңілді әндерін тыңдады. Осындайда ол «өмір сүру оңай емес, алайда жақсы ән тыңдасаң, шаршағаның сол сәтте басылады» деп таңқалатын.

Конец ознакомительного фрагмента.